Nakładki retencyjne – jak i dlaczego warto je stosować?

Nakładki retencyjne są jedną z form retencji stosowanej po leczeniu ortodontycznym. Możemy je stosować niezależnie jakim aparatem ortodontycznym się leczyliśmy i jaką techniką. Mógł to być aparat stały, ruchomy lub leczenie nakładkowe.

Jak nosić nakładki retencyjne?

Nakładki retencyjne obejmują wszystkie lub prawie wszystkie zęby. Stosujemy osobno jedną nakładkę na górne i jedną na dolne zęby. Dlatego nakładki zapobiegają przemieszczeniom się wszystkich zębów które obejmują.

Taki typ retainera pokrywa zęby z każdej strony dlatego, kiedy go używamy mamy uczucie czegoś na zębach. Im grubszy materiał zastosowany na nakładkę tym bardziej go odczuwamy. W zależności od budowy i układu kości ta sama grubość materiału może być inaczej odczuwana przez różnych pacjentów. Niezależnie od zastosowanego materiału i grubości w większości przypadków możemy się do nich przyzwyczaić szybko, od kilu godzin do kilku dni.

Trwałość nakładek retencyjnych

W związku, że możliwe jest zastosowanie różnych rodzajów grubości i różnych materiałów, trwałość takiej nakładki może być różna. U osób mocno zaciskających zęby będzie szybciej następowało ścieranie się nakładek. Większa ilość godzin, które nosimy nakładki będzie wpływała na szybsze ich ścieranie się. U osób z bruksizmem nakładki będą się ścierały czyli zużywały najszybciej. Jest to proces normalny. Nakładki mogą również ulec pęknięciu. Najczęściej jest to spowodowane nieprawidłowym użytkowaniem. Nakładki nieprawidłowo przechowywane, możemy ścisnąć co albo spowoduje ich trwałe odkształcenie lub złamanie.

Podczas ściągania gdy zbyt silno będziemy w jednym miejscu naciskać również możemy je odkształcić lub spowodować ich pękniecie. Dlatego ważne by stosować się do technik zakładania i ściągania przekazanych przez lekarza. Ważne by ściąganie i zakładanie nakładek nie wymagało zbyt wielkiej siły. Nakładki ściągamy zsuwając je opuszkiem palca od strony języka.

Jak dbać o nakładki retencyjne?

Nakładek niewolno gotować ani moczyć w niededykowanych do tego płynach. Może to spowodować ich trwałe odkształcenie, przebarwienie lub spowodować większą podatność nakładek na pękniecie.

Nakładki z czasem mogą ulegać przebarwieniom jak również wyczuwalnemu rozluźnianiu. Gdy nakładki stają się nieestetyczne lub pokryte niedającym się wyczyścić nalotem warto rozważyć ich wymianę na nowe dla zachowania lepszego komfortu i estetyki. Również w przypadku uczucia ich rozluźnienia lub nawet uczucia spadania należy zaplanować ich wymianę na nowe mocniej dopasowane. Trwałość nakładek wacha się od kilku miesięcy do 2-3 lat.

Wykonanie nakładek retencyjnych – jak to wygląda?

Nakładki retencyjne możemy wykonywać na podstawie modeli cyfrowych lub ręcznie odlewanych. W pierwszym przypadku wykonujemy wycisk cyfrowy zębów przy użyciu skanera wewnątrzustnego. Model naszych zębów jest drukowany na drukarce 3D, na którym tłoczona jest nakładka. Nakładki mogą być tłoczone i wycinane komputerowo lub ręcznie przez technika dentystycznego. Gdy wykonujemy tradycyjne wyciski wtedy technik odlewa model i wykonuje nakładki ręcznie.

W obu przypadkach czas potrzebny na wykonanie nakładek to zaledwie parę godzin. Zwykle z powodów logistycznych odbiór nakładek jest dopiero po kilku dniach. Nie należy się tym martwić gdyż w taka krótkim czasie zęby nie przesuną się zauważalnie. Dodatkowo nakładka ma możliwość cofnąć zęby do pozycji w jakiej były podczas pobierania wycisku na nakładkę o ile te zmiany nie były zbyt duże.

Zalety stosowania nakładek retencyjnych

• Możemy je w każdej chwili założyć i ściągnąć i sami decydujemy kiedy i ile je stosujemy.
• Dlatego, że możemy je ściągać łatwiejsze jest utrzymanie higieny zębów. Po ich ściągnięciu możemy nitkować wszystkie zęby i myć bez utrudnień.
• Utrzymują położenie wszystkich zębów, tych przodu i z tyłu.
• Dlatego, że nie są przyklejone do zębów, wygodniej lekarzowi kontrolować zęby i zaobserwować początki próchnicy jeśli się taka pojawi. Łatwiejsza i prostsza kontrola zmniejsza szansa na przeoczenie próchnicy.
• Łatwiejsza jest do wykonania okresowa higienizacja i nie ma ryzyka uszkodzenia aparatu retencyjnego jak to może się zdarzyć posiadając retencję stałą.
• Kiedy uszkodzimy nakładkę łatwo nam to zobaczyć. W przypadku gdy uszkodzenie dotyczy łuku retencyjnego możemy długo tego nie zaobserwować, co może spowodować niechciane przemieszczenie się zębów.
• Nakładki retencyjne mogą również działać jak nakładki ochronne na zęby zabezpieczając je przed nadmiernym ścieraniem się.

O czym należy pamiętać stosując nakładki ortodontyczne?

• Największym wyzwaniem przy stosowaniu nakładek jest to, że trzeba pamiętać o ich stosowaniu i zakładać je na zęby. Nie działają one gdy są w pudełku, a nie na zębach 🙂
• Po nałożeniu nakładek więcej je odczuwamy niż w przypadku retencji stałej, która jest przyklejona tylko do części zębów. Jest to uczucie czegoś na zębach, które szybko mija i większość bardzo szybko się przyzwyczaja. Dla tych którzy leczyli się nakładkami ortodontycznymi ich zastosowanie jest nieodczuwalne.
• Mogą powodować wtłoczenie się zębów bocznych co odczuwać będziemy w postaci wyczuwalnej przestrzeni miedzy tylnymi zębami lub coraz większy nacisk na przednie zęby. Zależy to od stopnia zaciskania zębów jak od budowy i układu kości pacjenta. Nie u wszystkich będzie to do zaobserwowania. Może to się zdarzyć gdy nakładki nosimy cały dzień i noc.
• W przypadku konieczności wymiany wypełnienia jest więcej pracy dla lekarza celem dostosowania nowego wypełnienia do posiadanej nakładki retencyjnej przez pacjenta. W niektórych przypadkach mimo starań lekarza stomatologa może okazać się niemożliwe wykonanie nowego wypełnienia tak by pasowało do stosowanej nakładki. W takim wypadku pacjent będzie musiał wykonać nową nakładkę retencyjną. Im więcej wypełnień trzeba wykonać tym trudniej dostosować nakładkę. Dlatego należy przed wykonaniem takiej formy retencji zadbać o wyleczenie wszystkich ognisk próchnicy.

Podsumowując stosowanie nakładek retencyjnych jest bezpieczne. Zapewniają bardzo dobrą higienę i komfort. Są bezpieczne dla zębów. Doskonale sprawdzają się jako długoterminowa retencja. Są doskonałą alternatywą gdy nie ma możliwości wykonania retencji stałej.